Budowanie odporności – proste i skuteczne rozwiązania
Lizyna to egzogenny aminokwas – białko, który odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu. Objawy najczęściej opisywane przy niedoborach to: przewlekłe zmęczenie, ciągłe uczucie rozdrażnienia i trudności z koncentracją, zawroty głowy, odwapnienie kości wypadanie włosów, niedokrwistość, brak apetytu, przekrwione oczy, opryszczka.
Lizyna (Lys, skrót jednoliterowy K) zaliczana jest do aminokwasów niezbędnych, które wchodzą w skład białek, m.in. w mięśniach, ścięgnach i kościach. Biorąc udział w produkcji hormonów, enzymów i przeciwciał przyczyniają się do tworzenia magnezu. Kolagen z kolei wchodzi w skład tkanki łącznej, wspomaga wchłanianie wapnia. Często nie zdajemy sobie sprawy, przechodząc np. na weganizm lub rezygnując z potraw mięsnych, ryb i jaj, iż jej rola jest dużo szersza dla organizmu a jej niedobór prowadzi do wielu kłopotów ze zdrowiem. Lizyna uczestniczy w procesach odbudowy tkanek (w tym po różnych przeciążeniach i urazach).
Lizyna bierze też udział w metabolizmie tłuszczów i normuje pracę mięśni. Pełni również istotną rolę w syntezie karnityny, która z kolei wzmacnia układ sercowo-naczyniowy. dlatego o jej prawidłowy poziom w organizmie powinny szczególnie dbać osoby pracujące fizycznie lub intensywnie uprawiające sport. Podtrzymuje metabolizm i dba o smukłą sylwetkę. Przy okazji zwiększa przyrost masy mięśniowej. Pomaga w ten sposób chronić ściany naczyń krwionośnych i zapobiega rozwojowi złogów, związanych z miażdżycą i to jest jedna z ważniejszych kwestii dla poprawy chociażby mikrokrążenia.
Badania
Liczne badania potwierdzają, iż lizyna skutecznie wpływa też na układ immunologiczny. Zwiększa odporność organizmu, dlatego profilaktycznie, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, czyli w czasie większej podatności na ataki wirusów, należy stosować lizynę razem z dawkami witaminy C. Zalecane proporcje suplementów to 500 mg lizyny i 1000-2000 mg witaminy C dziennie. Lizyna z witaminą C stymulują organizm do produkcji przeciwciał odpornościowych i powodują, że dzięki ich działaniu skraca się czas trwania infekcji lub nie dochodzi do jej rozwinięcia. Trzeba tylko pamiętać, że w przypadku lizyny należy nie przekraczać zalecanych dawek, bo nadmiar aminokwasu w organizmie może skutkować rozstrojem żołądka i biegunką. Z punktu widzenia zdrowia, lizyna jako jedne z najważniejszych (wśród 20-tu) aminikwasów, powinna być brana pod uwagę w każdej zmianie stylu życia, zwłaszcza zmianie diety, planowaniem ciąży czy dużym wysiłkiem fizycznym.
Ponieważ organizm ludzki nie potrafi produkować lizyny, trzeba ją dostarczyć razem z pokarmem, dlatego by nie doprowadzić do niedoborów lizyny, tak ważną rolę odgrywa odpowiednio zbilansowana dieta. Gdzie występuje lizyna?
Bogatym jej źródłem są m.in. jajka, ryby (np. halibut, łosoś, tuńczyk, sardynki, śledź, makrela, dorsz), sery żółte i twarogowe, czerwone mięso, produkty mleczne, mięso z kurczaka i z indyka, wątróbka, produkty sojowe. Znajdziemy ją także w migdałach, pieczywie pełnoziarnistym, kakao, kaszy gryczanej, zielonym groszku, czerwonej fasoli, pietruszce, nasionach sezamu. Jak widać lizyna występuje w szerokiej gamie produktów i łatwo uzupełnić jej ewentualny niedobór. Na pewno bardziej narażeni na jej niedobory są weganie, którzy wykluczają ze swojego menu nie tylko mięso, ryby, ale też nabiał i jaja. To właśnie oni przy komponowaniu codziennego jadłospisu powinni zwrócić uwagę na produkty, w których występuje lizyna.
Niedobory jak je sprawdzić ?
Ponieważ objawy niedoboru lizyny nie zawsze są jednoznaczne, warto zrobić analizę VIEVA za pomocą aparatu VIEVA VITAL. Wśród typowych objawów można wymienić: zmęczenie, rozdrażnienie, brak koncentracji, podenerwowanie, które często występują. Gdy jednak do tych ogólnych objawów dojdą kolejne, czyli m.in. zawroty głowy, wypadanie włosów, niedokrwistość, brak apetytu, przekrwione oczy, opryszczka, odwapnienie kości, zanik mięśni, a u dzieci i młodzieży widocznie spowolniony rozwój wzrostu – można podejrzewać, że mamy do czynienia z niedoborem lizyny. Na szczęście jej uzupełnienie nie jest trudne – wystarczy zmiana diety lub zastosowanie odpowiednich suplementów.
Suplementy z lizyną występują zazwyczaj w formie tabletek lub kapsułek, należy spożywać jedną dziennie (zazwyczaj 500 mg) i nie przekraczać zalecanej dawki. Warto zwrócić uwagę, by lizyna w preparacie była w tzw. postaci wolnej, co oznacza, że wchłania się ona bezpośrednio do krwioobiegu, dzięki czemu organizm nie będzie musiał jej trawić. Rozpoznanie tego typu preparatów jest proste, przed nazwą suplementu powinna pojawić się litera L, czyli np. L-lizyna. Nie ma wyraźnych przeciwwskazań do stosowania lizyny, zwłaszcza w zalecanych dawkach. Zaleca się, aby w ramach zbilansowanej diety zwłaszcza w okresie jesiennym pojawiły się zioła takie jak: lipa, prawoślaz, jeżówka purpurowa i głóg. Sposób przyjmowania należy skonsultować z zielarzem
Preparaty nie są jedynie polecane kobietom w ciąży i karmiącym piersią oraz osobom, które mają w najbliższym czasie zaplanowane zabiegi operacyjne.
Mgr Weronika Laura Ławniczak
Dietetyk, zielarz-fitoterapeuta,
terapeuta medycyny zintegrowanej