Helicobacter pylori to mikroorganizm, który bytuje w przewodzie pokarmowym wielu ludzi. Szacuje się, że na świecie żyje z nią około 50% populacji, jednakże są to wartości uśrednione dla całej planety i dokładne wartości różnią się w konkretnych regionach. Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne wykazało, iż w Polsce odsetek zakażonych sięga nawet 86% wśród dorosłych i 32% u dzieci do 18 roku życia. Większość osób zakażonych nie wykazuje żadnych objawów, ani chorób związanych z tą bakterią. Należy jednak znać podstawowe informację związane z powszechnością tego mikroorganizmu, by w przypadku wystąpienia niepokojących objawów móc szybko zareagować i udać się do gastroenterologa.

Czym jest Helicobacter pylori?

Owy enzym rozkłada mocznik do dwutlenku węgla i toksycznego amoniaku, który w połączeniu z kwasem solnym ( stanowi on główną komponentę soku żołądkowego) ulega zobojętnieniu. Jest to niezwykle ważna reakcja w kontekście patofizjologii zakażenia. Dotychczas uważano, iż sok żołądkowy zabija wszystkie bakterie. Dodatkowo reakcja ureazy jest o tyle istotna, że oparto na niej diagnostykę wykrywającą obecność H. pylori.

Objawy, na które należy zwracać uwagę

H. pylori może indukować powstawanie wielu chorób układu pokarmowego. Są to między innymi: chorobę wrzodową czy zapalenia błony śluzowej ściany żołądka.

• Bóle brzucha: Bóle lub dyskomfort w górnej części brzucha, szczególnie po posiłkach.
• Nudności i wymioty: Osoby zakażone H. pylori mogą doświadczać nudności i wymiotów.
• Spadek masy ciała: Niektórzy pacjenci mogą tracić na wadze z powodu bólu podczas jedzenia i obniżonego apetytu.
• Zgaga: Refluks żołądkowo-przełykowy, który może prowadzić do zgagi i pieczenia w gardle.
• Anemia: Przewlekłe krwawienia z owrzodzeń mogą prowadzić do niedokrwistości.

Diagnostyka

Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne zaktualizowało metody diagnostyczne w kierunku H. pylori w 2014 roku. Wyróżnia się metody nieinwazyjne oraz inwazyjne. Zalecane są następujące badania:

Metody nieinwazyjne:

• Test oddechowy – metoda polegająca na wypiciu przez pacjenta specjalnie przygotowanego roztworu a następnie pomiarze wydychanego dwutlenku węgla. Opiera się on na wspomnianej wcześniej reakcji ureazy i uznaje za tzw. „złoty standard”. Odznacza się dużą czułością (90-95%) oraz swoistością ( 90-98%).
• Test wykrywający antygeny –  badanie z użyciem przeciwciał wiążących się z antygenami bakterii (swoiste białka charakterystyczne dla danego gatunku). Badanym materiałem jest kał.
• Test ELISA –  badanie krwi pacjenta wykrywające przeciwciała skierowane przeciw H. pylori.

Metody inwazyjne:

Niestety w niektórych przypadkach lekarze zmuszeni są do wykonania histopatologicznego badania wycinka śluzówki żołądka uzyskanego podczas gastroskopii. Badanie to odznacza się niemal 100% swoistością.

Inną metodą inwazyjną może być również test ureazowy. Jest tani i szybki (wyniki do 15 min.) Opiera się ponownie na reakcji ureazy, jednak do jego wykonania niezbędne jest pobranie fragmentu błony śluzowej.

Leczenie – Gastrolog i dietetyk

Leczeniem zakażenia H. pylori zajmuje się gastrolog. Celem jest eradykacja bakterii, czyli usunięcie namnożonego patogenu z organizmu. Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne zaleca schemat leczenia, który obejmuje stosowanie antybiotyków oraz leków hamujących wydzielanie kwasu żołądkowego tzw. IPP – inhibitorów pompy protonowej. Leczenie jest dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta i może trwać od kilku dni do kilku tygodni. Podczas farmakoterapii należy bezwzględnie trzymać się zalecań lekarza gastrologa. Wsparciem jest ułożona zbilansowana dieta przez dietetyka i higieniczny tryb życia.

Podsumowanie

Opisywany gatunek bakterii jest co raz powszechniejszy. Powoduje co raz więcej dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, skutkując rozwinięciem się wrzodów, zapalenia czy nawet w skrajnych przypadkach raka. Rozpoznanie i leczenie zakażenia H. pylori są kluczowe w trosce by cieszyć się pełnią zdrowia i aby zapobiec powikłaniom. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego, diagnostyka obejmuje różne testy, które nie są skomplikowanymi badaniami,  a leczenie polega na stosowaniu antybiotyków i leków hamujących kwas solny. Jak podkreśla nasz gastrolog – lekarz Ania „dzięki odpowiedniemu postępowaniu medycznemu można skutecznie wyleczyć zakażenie i poprawić jakość swojego życia”.

 Należy pamiętać, iż to właśnie profilaktyka i rzetelna wiedza, są tanim i łatwym środkiem, który pozwoli nam dbać o siebie i umożliwi czerpać z życia wszystko, to co najlepsze. Po pierwsze higiena (mycie rąk przeed posiłkiem), dezynfekcja urządzeń z którymi ręce mają często styczność: telefon, klawiatura, myszka, klamki.

W Holispace nasi pacjenci otrzymują pełne zalecenia w postępowaniu i leczeniu Helicobacter Pylori.

Opracowanie:

Kamil Bronikowski

Zródła:

„Helicobacter pylori (H. pylori) – objawy zakażenia bakterią, testy i leczenie” Magdalena Wiercińska, Medycyna Praktyczna 2021

„Wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori” Witold Bartnik, D. Celińska-Cedro, Gatrologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 2, 41-49x