Zdrowie wg WHO – Światowej Organizacji Zdrowia brzmi:
“Zdrowie to stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu,
A nie brak choroby lub niepełnosprawności.”
Holistyczne podejście skupia się na równowadze wszystkich aspektów życia. Uznaje, że fizyczne i psychiczne zdrowie są ze sobą powiązane. Coraz więcej osób szuka dróg, które uwzględniają te połączenia. Holistyczne ścieżki zdrowia obejmują zatem racjonalną dietę, ruch, suplementację medytację i regenerację. W takim podejściu stawia się na prewencję w tym badania diagnostyczne i działania dla zdrowia. Ten artykuł przedstawia metody, które wspierają zdrowie w pełnym wymiarze. W tym artykule przedstawiam aspekty dla zdrowych naczyń zatem układu krwionośnego i poprawnego krążenia i mikrokrążenia. Na podstawie obserwacji pacjentów jako dietetyk i fitoterapeuta, zwracam uwagę, aby korzystać z naturalnych metod i substancji a zatem:
1. Aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna, szczególnie ćwiczenia aerobowe (np. marsze, bieganie, pływanie), zwiększa przepływ krwi i elastyczność naczyń krwionośnych, co wspomaga krążenie.
- Badania naukowe: Liczne badania dowodzą, że regularne ćwiczenia poprawiają funkcję śródbłonka VEGF, co pozytywnie wpływa na mikrokrążenie. Na przykład badania opublikowane w “Journal of Applied Physiology” pokazują poprawę elastyczności naczyń.
- Praktyczne wskazówki: Najlepiej zacząć od 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego (np. szybki marsz) co najmniej 5 razy w tygodniu.
2. Zdrowa dieta i nawodnienie
Dieta bogata w antyoksydanty, niskoprzetworzone produkty i zdrowe tłuszcze wspomaga zdrowie naczyń krwionośnych i mikrokrążenie.
Dieta śródziemnomorska, bogata w owoce i warzywa, oliwę ryby, została szeroko przebadana. Szczególnie badano pod kątem korzystnego wpływu na układ krążenia osoby z strefach tzw. Blue Zones. Publikacje w “The American Journal of Clinical Nutrition” wskazują, że ta dieta wpływa na obniżenie stanów zapalnych i stresu oksydacyjnego, co z kolei poprawia zdrowie naczyń. Warto włączyć do diety zielone warzywa liściaste, jagody, orzechy oraz ryby morskie oraz unikać nadmiaru soli i cukru.
Oto składniki odżywcze o udokumentowanym wpływie na zdrowie naczyń, wraz z przykładami produktów, w których występują.
a) Kwasy tłuszczowe omega-3
Omega-3 mają działanie przeciwzapalne, wspierają elastyczność naczyń krwionośnych i zmniejszają ryzyko miażdżycy. Wpływają na redukcję stanów zapalnych, co może zmniejszyć ryzyko chorób układu krążenia.
- Źródła: Tłuste ryby morskie (np. łosoś, makrela, sardynki), siemię lniane, orzechy włoskie, olej lniany.
- Badania: Wyniki badań opublikowanych w The Journal of the American College of Cardiology wskazują na poprawę funkcji naczyń krwionośnych u osób regularnie spożywających omega-3.
b) Antyoksydanty flawonoidy i witamina C
- Działanie: Flawonoidy wzmacniają śródbłonek naczyń krwionośnych i zmniejszają ich przepuszczalność. Witamina C działa jako antyoksydant, zapobiegając uszkodzeniom ścian naczyń przez wolne rodniki.
- Źródła: Jagody, cytrusy, zielona herbata, ciemna czekolada, czerwone wino (w umiarkowanych ilościach), papryka, pietruszka.
- Badania: Badania w European Journal of Clinical Nutrition wykazały, że dieta bogata we flawonoidy i witaminę C poprawia funkcje śródbłonka, obniżając ciśnienie krwi i poprawiając mikrokrążenie.
c) pierwiastki
- Działanie: Potas reguluje ciśnienie krwi, przeciwdziałając efektom sodu. Magnez natomiast działa rozkurczająco na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, co poprawia ich elastyczność.
- Źródła: Banany, awokado, orzechy, nasiona, zielone warzywa liściaste (np. szpinak).
- Badania: Przegląd badań opublikowany w Hypertension wskazuje, że dieta bogata w potas i magnez może pomóc w obniżeniu ciśnienia krwi i poprawie funkcji naczyniowych.
d) L-arginina i cytrulina
- Działanie: L-arginina wspomaga produkcję tlenku azotu, który rozszerza naczynia krwionośne, poprawiając przepływ krwi i zdrowie śródbłonka.
- Źródła: Arbuz, nasiona dyni, orzechy, rośliny strączkowe, indyk.
- Badania: Badania w Circulation Research wykazały, że suplementacja L-argininą poprawia funkcje śródbłonka i zwiększa przepływ krwi.
Orzechy i nasiona to jedne z najbogatszych źródeł L-argininy, a ich spożycie wspomaga zdrowie naczyń.
- Pestki dyni: około 5 g L-argininy na 100 g
- Orzeszki ziemne: około 3,5 g L-argininy na 100 g
- Orzechy włoskie: około 2,3 g L-argininy na 100 g
- Migdały: około 2,5 g L-argininy na 100 g
- Nasiona sezamu: około 2,5 g L-argininy na 100 g
e) Błonnik
- Działanie: Błonnik wspomaga kontrolę poziomu cholesterolu, co zmniejsza ryzyko odkładania się blaszek miażdżycowych w naczyniach.
- Źródła: Pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce (jabłka, gruszki), warzywa, nasiona.
- Badania: Badania w The American Journal of Clinical Nutrition pokazują, że dieta bogata w błonnik poprawia profil lipidowy i obniża ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
3. Utrzymywanie zdrowej masy ciała
Redukcja nadwagi i unikanie otyłości są kluczowe, ponieważ nadmiar tłuszczu, szczególnie w okolicy brzucha, obciąża układ krwionośny. Zależność między otyłością a obniżonym mikrokrążeniem jest dobrze udokumentowana. W “Circulation” opublikowano badania wskazujące, że utrata masy ciała znacząco poprawia krążenie, zwłaszcza u osób otyłych.
4. Rezygnacja z palenia i ograniczenie alkoholu (wysoka wiarygodność)
Palenie i nadmiar alkoholu uszkadzają naczynia krwionośne i pogarszają mikrokrążenie.
Badania w “Journal of Vascular Medicine” wskazują, że palenie powoduje obkurczanie naczyń krwionośnych, co ogranicza przepływ krwi. Nawet umiarkowane ilości alkoholu mogą zaburzać funkcję naczyń. Wprawdzie istnieją badania sugerujące, że spożywanie czerwonego wina w małych ilościach może mieć korzystne działanie dzięki obecności resweratrolu. Wskazówki: Rzucenie palenia i umiarkowanie w spożywaniu alkoholu poprawiają zdrowie naczyń.
5. Suplementacja
- Omega-3: Kwasy tłuszczowe omega-3 zmniejszają stany zapalne i wspierają zdrowie naczyń krwionośnych.
Przeglądy badań, np. w “Journal of Nutrition”, wskazują, że suplementacja omega-3 poprawia elastyczność naczyń i wpływa na krążenie.
- L-arginina: Ten aminokwas wspomaga produkcję tlenku azotu, który rozszerza naczynia krwionośne.
Wyniki badań klinicznych opublikowane w “Circulation” potwierdzają korzystne efekty L-argininy na mikrokrążenie u pacjentów z chorobą naczyń obwodowych. Konsultacja z dietetykiem lub lekarzem przed suplementacją jest zalecana, zwłaszcza w przypadku stosowania leków.
6. Masaż, terapia manualna
Masaż mogą poprawić przepływ krwi w obrębie tkanek powierzchniowych.
Badania wskazują, że masaż pobudza krążenie i zwiększa przepływ krwi do masowanych tkanek. Masaż wykonywany przez specjalistę może pomóc także w poprawie mikrokrążenia w konkretnych obszarach ciała.
7. Techniki relaksacyjne i redukcja stresu
Stres wywołuje napięcie mięśniowe i uwalnianie hormonów stresu, które mogą ograniczać krążenie. Badania opublikowane w “Psychosomatic Medicine” wykazują, że medytacja, joga oraz techniki relaksacyjne obniżają ciśnienie krwi i poprawiają przepływ krwi. Regularna medytacja i ćwiczenia oddechowe mogą wspierać redukcję napięcia i wspomagać mikrokrążenie.
8. Urządzenia medyczne poprawiające mikrokrążenie
Profesor Rainer Klopp prowadził badania nad terapią z wykorzystaniem urządzenia BEMER (Bio-Electro-Magnetic-Energy-Regulation) wykorzystuje pulsacyjne pole elektromagnetyczne niskiej częstotliwości w celu poprawy mikrokrążenia i wspomagania procesów regeneracyjnych organizmu. Jest on pionierem w dziedzinie badań nad mikrocyrkulacją i fizykalną terapią naczyniową (PEMF). Współpracował z wieloma ośrodkami naukowymi w Niemczech i innych krajach. Jego badania koncentrowały się na zrozumieniu, w jaki sposób terapia elektromagnetyczna wpływa na mikrokrążenie i jakie mogą być tego potencjalne korzyści kliniczne. Korzyci zwłaszcza w kontekście poprawy przepływu krwi w najmniejszych naczyniach oraz wspomagania procesów regeneracyjnych w organizmie.
Różnorodne badania kliniczne oraz eksperymenty in vitro i in vivo, które wykazały, że terapia BEMER może zwiększać mikrocyrkulację, szczególnie w naczyniach kapilarnych. Wskazywano na poprawę natlenienia tkanek, wspomaganie procesów regeneracji oraz lepsze funkcjonowanie systemu odpornościowego. Długoterminowe badania profesora Kloppa obejmują między innymi analizę zastosowań terapii BEMER u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami, takimi jak niewydolność żylna, bóle przewlekłe czy cukrzyca.
Naukowe dowody na poprawę mikrokrążenia:
Badania publikowane są w czasopismach takich: jak International Journal of Complementary & Alternative Medicine i Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. Sugerują, że terapia BEMER może mieć pozytywny wpływ na mikrokrążenie, redukcję bólu oraz poprawę jakości życia u pacjentów z różnymi schorzeniami.
Terapia BEMER jest stosowana jako uzupełnienie w leczeniu chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, przewlekła niewydolność żylna czy choroby układu mięśniowo-szkieletowego. W bazie PubMed dostępne są wyniki badań dotyczących terapii BEMER. Oto kilka przykładów:
- Terapia BEMER w połączeniu z fizjoterapią u pacjentów z chorobami układu mięśniowo-szkieletowego: Badanie to oceniało wpływ terapii BEMER jako dodatku do standardowej fizjoterapii u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego i przewlekłym bólem dolnego odcinka kręgosłupa. Wyniki wskazują na krótkoterminową redukcję bólu i zmęczenia u pacjentów z bólem krzyża oraz długoterminowe korzyści u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową kolana.
- Wpływ terapii BEMER na asymetrię rytmu serca u pacjentów z chorobą wieńcową: Badanie to analizowało natychmiastowe efekty terapii BEMER na autonomiczny układ nerwowy poprzez ocenę zmienności rytmu serca i asymetrii rytmu serca. Stwierdzono, że terapia BEMER znacząco zwiększa wskaźniki Porta i Guzika. Sugeruje to delikatną odpowiedź autonomiczną u pacjentów z przewlekłą chorobą niedokrwienną serca.
- Zastosowanie terapii BEMER w leczeniu zespołu bólu regionalnego typu I: W pilotażowym badaniu oceniano skuteczność terapii BEMER u pacjentów z zespołem bólu regionalnego typu I. Chociaż badanie miało charakter wstępny, wyniki sugerują potencjalne korzyści tej terapii w redukcji objawów.
Te badania wskazują na potencjalne korzyści terapii BEMER w różnych schorzeniach, jednak konieczne są dalsze, bardziej rozległe badania w celu pełnego potwierdzenia jej skuteczności.
Każda z powyższych metod może korzystnie wpływać na mikrokrążenie, ale ich skuteczność różni się w zależności od indywidualnych uwarunkowań zdrowotnych. Aby uzyskać pełniejsze informacje, warto zapoznać się z artykułami w uznanych czasopismach medycznych, takich jak The American Journal of Clinical Nutrition, Circulation, oraz Journal of Applied Physiology.
Podsumowanie
Holistyczne ścieżki zdrowia to podejście, które pozwala zadbać o siebie w pełnym wymiarze, łącząc aspekty fizyczne, psychiczne i społeczne. Skupienie się na takich elementach jak aktywność fizyczna, zdrowa dieta, kontrola masy ciała, techniki relaksacyjne czy nowoczesne urządzenia medyczne, może wspierać nie tylko zdrowie naczyń krwionośnych, ale również całego organizmu. Prewencja i dbałość o równowagę w życiu codziennym są kluczowe. Holistyczne metody nie tylko przeciwdziałają chorobom, ale wspierają naszą naturalną odporność i procesy regeneracyjne, zwłaszcza naczyń krwionośnych. Działania te są korzystne dla osób, które chcą zadbać o zdrową sylwetkę i żyć wiele lat w zdrowiu. W drodze do długowieczności są to elementy podstawowe, dlatego warto włączać je do swojego życia.
Weronika Ławniczak, terapeutka, pomysłodawczyni Instytutu Holispace