Światowy trend wellbeing w ujęciu ekonomicznym
Czym jest wellbeing? To element medycyny holistycznej, która w swoim podejściu, wyraźnie zaznacza potrzebę dbania o zdrowie także w godzinach pracy. Jedność jakim są ciało, umysł i dusza znajduje najlepszą odpowiedź w medycynie holistycznej, która integruje dziedziny medycyny akademickiej takie jak dietetyka psychologia, fizjoterapia oraz elementy medycyny chińskiej (równowaga energii, zegar biologiczny), ajurwedyjskiej (np. masaże, zioła), rosyjskiej (adaptogeny) i naturalnej jak ziołolecznictwo.
Należy podkreślić, iż medycyna holistyczna nie zajmuje się leczeniem duszy. To szereg praktycznych działań, płynących z pracy specjalistów oraz lekarzy, które mają prowadzić do jak najlepszej jakości życia w aspekcie zdrowia i life-balansu. Profilaktyka a nie działanie post-factum są kwestią podstawową.
Wellbeing szeroko rozumiany jako „bycie w komforcie” to rozwiązania nakierowane na ergonomię, komfortowe wnętrza, właściwe oświetlenie dzienne i sztuczne. Dziś nie wystarcza dobry ekspres do kawy i spienione mleko oraz mikrofala w pomieszczeniu socjalnym. Wysublimowane projekty i aranżacje wnętrz przeznaczone do relaksu, posiadają wygodne leżanki z matami masującymi, słuchawki w muzyką relaksacyjną oraz specjalne pokoje do rozmów z rodziną (family phone-rooms).
Programy wellness (corporate-wellness) to element wellbeingu i wskazują działania, głównie nakierowane na zdrowe ciało i umysł, np.: masaże karku, pleców, refleksologia głowy, konsultacje dietetyczne, warsztaty z uważności mind-fulness i redukujące stres (np. racjonalna terapia zachowania). Światowy trend wellbeing wskazuje iż niektóre firmy organizują „dni zdrowia”, z edukacyjnymi programami wyciszającymi, szkoleniami z miękkiej asertywności czy komunikacji niewerbalnej (dialog wewnętrzny i zewnętrzny). Standardem stały się webinary, szkolenia on-line, gdzie dostęp mają grupy pracowników, pracujących w różnych oddziałach i w różnych miastach kraju jak i poza jego granicami.
Programy wellness zatem to świadome działania wewnątrz organizacji z myślą o zdrowiu i dobrym samopoczuciu pracowników. Są tańsze od sportowych kart benefitowych, gwarantują większe zaangażowanie a ich dużym atutem jest ich realizacja w godzinach pracy. Holistyczne podejście i atrakcyjne indywidulane programy szyte na miarę firmy, coraz chętniej wybierane są przez pracodawców. Do tej pory, odpowiedzialność za realizację programów wellness odpowiadały działy HR, chociaż tendencja, wraz ze świadomością organizacji, przesuwana jest w kierunku lidera czy managera. Zdrowy lider, manager jest najlepszym wzorcem. To jak założenie maseczki w samolocie (najpierw sobie), dokonuje racjonalnych wyborów w kwestii zdrowego stylu życia.
Prekursorami w Polsce są świadomi przedsiębiorcy.
Znaczny wzrost wydajności pracownika to czysta ekonomia, bo jak podają naukowcy z Harvardu, „koszty absencji spadają o 2,7 USD/ na każdego 1 USD wydanego w ramach corporate-wellness.
Warto powrócić do definicji słowa „zdrowie”. Została sformułowana przez WHO (World Health Organization), tuż po drugiej wojnie światowej w brzmieniu:
„Zdrowie to stan kompletnego, fizycznego, mentalnego i socjalnego dobrostanu, a nie tylko brak choroby czy ułomności”.
Zdrowie jest uniwersalną wartością. Odwołanie do „dobrostanu” czyli stanu w wymiarze „komfort”, przenosi nas do pozytywnego odczucia psycho-fizycznego, do którego podświadomie dążymy. Gdy doznajemy uszczerbku na zdrowiu lub nie możemy funkcjonować jak dotychczas, sięgamy na własną rękę po środki, najczęściej przeciwbólowe (tendencja rosnąca na świecie), takie jak NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne).
Są wykorzystywane m.in. w terapiach bólu różnego pochodzenia oraz chorobach zwyrodnieniowych stawów, chorobach metabolicznych oraz chorobach układu ruchu. Fizjologicznie ból powstaje wskutek podrażnienia swoistych receptorów bólowych, wynikających np. z obniżenia ich progu pobudliwości (tzw. próg bólowy). Odczucie bólu, wyzwala również, każdy inny bodziec swoisty dla określonego receptora jak np. silny impuls świetlny lub akustyczny.
Ból powoduje odruchowe pobudzenie układu nerwowego współczulnego i hormonalnego (Karwacki M., 2014), których celem jest wyzwolenie reakcji o charakterze „walki lub ucieczki”. W związku z tym w psychologii ból ma uwarunkowania i skutki behawioralne. Przyjmowanie pigułki, pozwala na pewien czas, realizować plan biznesowy bez przerwy, chociaż wiadomo, że taka praktyka ma swoje zakończenie czasową niezdolnością do pracy i zwolnieniem lekarskim. Sytuacja komplikuje się zwłaszcza w sytuacji samozatrudnionych przedsiębiorców.
Wszelkie praktyki medytacyjne, relaksacyjne, pozwalają uwolnić ciało i umysł od spięć, bólu, migren i stanowią niezwykle skuteczne remedium dla człowieka w każdym wieku. Kiedy ciało i umysł dobrze funkcjonują, realizowane są cele w pracy na wysokim poziomie. Medycyna holistyczna zawiera wachlarz sprawdzonych i przebadanych metod i środków o działaniu przeciwbólowym, prewencyjnym i rehabilitacyjnym.
<br class\”\”>
Strategie w perspektywie rozwoju firm, postawienie na zdrowie pracownika, zawierają min. ocenę ryzyka zawodowego, zaprzestanie palenia, badania i profilaktyka zdrowia, radzenie sobie ze stresem (tendencja do 2028 r. na podstawie raportu Grand View Research z marca 2021 r.). Budowanie strefy komfortu w środowisku pracy oraz jej poszerzanie jest „trendy”, ale przede wszystkim staje się ekonomicznie uzasadniona.
Badania z maja 2021 podają, że wśród zawodów przyszłości wymienia się funkcję i rolę „Wellbeing Manager”. Światowy trend Wellbeing rośnie w skali kilku procent rocznie i nabiera wyraźnego znaczenia.
Weronika Ławniczak
Terapeuta medycyny zintegrowanej
Trener zdrowego stylu życixa
Właściciel Instytutu Zdrowia i Urody w Warszawie